Kullanılmış arabalar, ekonomik açıdan avantajlı seçenekler sunarak, yeni araba fiyatlarından kaçınmayı tercih eden birçok tüketici için onları cazip kılıyor.
Ancak, kullanılmış bir araç satın alırken dikkate alınması gereken birçok önemli faktör vardır. Araç satın alma sürecinde yapılan gerçek seçimler ileride yaşanabilecek sorunların önüne geçerek memnuniyetinizi arttırabilir.
Bu yazımızda, ikinci el araba alırken nelere dikkat etmeniz gerektiğini detaylı bir şekilde ele alacağız.
Kullanılmış bir araba satın almadan önce yapmanız gereken hazırlıklar
Öncelikle ikinci el araba almaya başlamadan önce bütçenizi net bir şekilde belirlemeniz önemlidir.
Aracın fiyatının yanı sıra satın alma işleminden sonra oluşabilecek bakım, onarım ve sigorta masraflarını da göz önünde bulundurmalısınız.
Bütçenizi belirlerken gereksiz ekstralar yerine aracın temel teknik özelliklerine ve güvenlik unsurlarına önem vermeniz uzun vadede daha yeterli bir seçim yapmanıza yardımcı olacaktır.
Pazar araştırması yapmak
Hangi marka ve model araçla ilgilendiğinizi belirleyerek piyasa fiyatlarını araştırmalısınız. 2. el araba fiyatları yaşı, kilometresi, aracın teknik durumu ve talep edilen modele göre değişiklik gösterebilir. Farklı satıcı ve platformları inceleyerek fiyatların ortasındaki farklılıkları tespit edebilir ve makul bir pazarlık pozisyonu oluşturabilirsiniz.
Güvenilir satıcıları seçin
Kullanılmış bir araba satın alırken, saygın bir satıcıdan bir araç satın almak çok değerlidir. Yetkili satıcılar, saygın satıcılar veya tanıdık bir satıcı, satın alma sürecinde güvenliğin sağlanmasında size yardımcı olabilir.
Satıcının geçmişini araştırın, müşteri yorumlarını okuyun ve şüpheniz varsa bağımsız bir araç muayene kuruluşuyla iletişime geçin.
Aracı iyice kontrol edin
Araç durumu, aracın fiziksel durumunu ifade eder. Bu, aracın dışının ve içinin ne kadar düzgün verimli olduğunu, ne kadar hasarlı olduğunu ve ne kadar bakımlı olduğunu gösterir. Alıcıların aracın genel durumuna bakması, fonksiyonel testleri ve test sürüşleri yapması bu bahiste çok değerlidir.
Bayi ile görüşerek aracı mümkün olduğunca direkt güneş ışığı alan bir alanda incelemeyiniz. Aracın güneş ışığında parlamasından dolayı çizik ve hasar görmüş noktalarını gözden kaçırma ihtimalinize karşı gölgeli fakat ışık alan bir alanda incelemeye özen gösteriniz. Bu da satın alacağınız aracı daha net görmenizi sağlayacaktır.
Aracı temiz ve yıkanmış durumda kontrol ettiğinizden emin olun. Temiz bir araçta detayları daha net göreceğiniz gibi hasarlı ya da açıklanamayan bir nokta varsa dikkatinizi çekecek ve sizi ek masraflardan kurtaracaktır.
Araç muayenesi sırasında özellikle yakından baktığınızdan emin olun. Araç üzerindeki hataların, boya kalıntılarının, vidalardaki boşlukların ve kapı kollarının, bagaj kumandalarının ve kaputun üst ve alt kısımlarının izlerinin temiz ve net bir şekilde görülebildiğinden emin olunuz.
Kaputu açtığınızda aracı çalıştırın ve motor sesinde fazladan bir ses veya büyük bir titreşim olup olmadığını kontrol edin. Sorgulamada değişen bölümler varsa, bu noktalara özellikle dikkat edin.
muayene ol
Kullanılmış bir araç satın almadan önce, uzman bir araç muayene kurumuna detaylı bir muayene yaptırmakta fayda vardır.
Aracı ister yakın dosttan ister düşmandan alacak olun, ekspertiz yaptırmadan almayın. Aracı alacağınız bölgeye gitmeden önce oradaki kurumsal ve güvenlik ekspertizlerini bulun.
Bu muayene size aracın mekanik ve teknik durumu hakkında net bilgi verecektir. Muayene sonuçları, potansiyel sorunları belirlemenize ve satıcıyla müzakere ederken güçlü bir durum elde etmenize yardımcı olacaktır.
Araç geçmişini sorgulama
Aracın geçmişi daha önceki kazalar, onarımlar, servis bakımları ve kilometre gibi maddeler açısından değerlendirilmelidir.
Bayiden aracın bakım geçmişini isteyin ve mümkünse hasar kaydı raporu alın. Araçta oluşabilecek bilinmeyen sorunların önceden tespit edilmesi, ileride ekstra maliyetlerden kaçınmanızı sağlayacaktır.
Sahibiyle görüştükten sonra, lisanstaki şasi numarasını sahibinden isteyin. Bu numara ile 5664 numaradan tramvay, hasar ve kilometre sorgulaması yapabilirsiniz. Ayrıca aracın muayene kayıtlarından da kilometre sorgulaması yapabilirsiniz.
Önemli Not: Bazı dolandırıcılar arabaların şasi ve motor numaralarını değiştiriyor. Bu sayede araç üzerinde herhangi bir rastgele hasar kaydı olmaz, ancak araç normal pert olarak kayıt altına alınabilir. Araç numaraları ile plaka numaralarının uyuşup uyuşmadığını mutlaka kontrol ediniz.
Noter işlemleri
Araç ekspertizden çıktıktan ve satıcı ile anlaştıktan sonra her şey yolunda gittiyse noter aşamasına geldiniz demektir. Unutmayın ki arabanın satışını yapacak kişi ruhsatta adı yazan kişidir.
Notere gitmeden önce yapılması gereken aracın borçlarının ödenmesidir. Öncelikle aracın Motorlu Taşıtlar Vergisi olmaması gerekiyor. Araç alım satımında vergi ödemesinin noter işlemlerinden önce tamamlanması gerekmektedir.
İpotek ve ipoteğin aynı anda olması halinde bunların kaldırılması da kuraldır. Araç muayene tarihini geçmek satışın sakıncalarından biridir.
Ayrıca ödeme yaparken banka ve noter aracılığıyla güvenilir ödeme sistemini kullanın.
Noter huzurunda taraflarca gerekli işlemler tamamlandıktan sonra aracın periyot işlemleri yapılır. Satışın gerçekleşmesi için notere gidildiğinde aşağıdaki adımlar izlenir:
1. Araç ile ilgili tüm belgeler satıcı tarafından notere teslim edilir.
2. Aracın satışa hazır durumda olmadığı kontrol edilir.
3. Alıcı ve satıcıdan TC kimlik numaralarının yazılı olduğu geçerli bir kimlik belgesi istenir.
4. Yetkili kişi tarafından noter tasdikli satış sözleşmesi düzenlenir ve alıcı ile satıcı arasında ad, soyad ve telefon numaraları yazılarak imzalanır.
5.Alıcı, noter satış sözleşmesini imzaladıktan sonra vezneye giderek notere ve hesaplanan işlem bedelini öder. Alıcı, işlemler sonucunda aracın geçici ruhsatını alabilir.
Noter satış sözleşmesi imzalanmadan önce aracın bedeli tahsil edilmelidir. Bu aşamadan sonra bedelin tahsilinde aksi bir durum olması halinde satıcı hak iddia edemez.
Çünkü noter satış sözleşmesi imzalandıktan sonra kasiyere gidilmesi durumunda aracın süreksiz ruhsat belgesi düzenlenerek araç yeni sahibine tescil edilir. Böylece aracın önceki sahibi ile ilişkisi sona erer.
Noterdeki satış işlemi sırasında bir satış sözleşmesi düzenlenir ve bu sözleşme noter, alıcı ve satıcı tarafından imzalanır.
Satış işlemi, sözleşme imzalandıktan ve noter tarafından 1 ay süreli “Geçici Kayıt Belgesi” düzenlendikten sonra gerçekleşir.
Noterde İstenen Belgeler
1. Noter satış belgesi
2. Vergi muafiyet belgesi
3. Trafik sigortası poliçesi
4. Tescil ve trafik belgesi
5. Plaka numarası
6. Vergi numarası
7. İşlemleri başkası takip edecek ise vekâletname
Özet
Özetlemek gerekirse, ikinci el araba alıp satarken aşağıdaki unsurlara kesinlikle dikkat etmelisiniz:
Noter sürecine gelmeden önce yapılması gerekenler:
Araç üzerinde ipotek veya haciz varsa kaldırılmalıdır.
Aracın vergi veya trafik cezası borcu varsa mutlaka ödenmesi gerekir.
Trafik cezası varsa;
e-Devlet sistemi
Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) web sitesi
Gelir Yönetimi Başkanlığı (GİB) web sitesi
BK web adresi
üzerinden kontrol edebilirsiniz.
Gerekli belgelerin önceden hazırlanması
Araç muayene edilmezse
Noter ücretinin yanınızda olması
Aracın satış bedeli banka aracılığı ile öğrenilecek ise hesap bilgilerinin hazır olması gerekmektedir.
Alırken ve satarken dikkat edilmesi gerekenler
Trafik ve tescil belgelerinin aslı
Aracın kayıtlı olduğu vergi dairesinden borçlu olup olmadığını gösteren belgeler alınmalıdır.
Aracın motor ve şasi numaralarının orijinalliği Karayolları muayene istasyonlarında tespit edilmiş olmalıdır.
Araç üzerinde ilerde sorun yaratabilecek haciz, çalıntı, tedbir kayıtları olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Ruhsat sahibinin yetkisi kontrol edilmelidir.
Alıcı ve satıcının vergi numaraları alınmalıdır.
Gerekli belgeler
Satış, aracın kayıtlı olduğu ilde yapılacaksa gerekli belgeler şunlardır:
vergi muafiyeti belgesi
Noter satış belgesi
trafik sigortası poliçesi
Kayıt ve trafik sertifikası
Vergi numarası
Plaka numarası
Vekaletname (Başka bir kişi takip edecekse)
Araç ilk plakanın alındığı şehirden farklı bir şehre taşınarak plaka değişikliği yapılacaksa gerekli belgeler:
İşten çıkarılma belgesi
Kayıt ve trafik sertifikası
Araç plakası
kimlik fotokopisi
Vergi numarası
Şehirlerarası trafik soruşturma yazışmasına yanıt
Vekaletname (Başka bir kişi takip edecekse)
